Giữ cân nặng phương pháp ngăn ngừa đột quỵ

Cân nặng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể và liên quan trực tiếp đến nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nghiêm trọng, trong đó có đột quỵ. Đột quỵ, hay còn gọi là tai biến mạch máu não, là một tình trạng nguy hiểm xảy ra khi máu cung cấp đến não bị gián đoạn, gây tổn thương tế bào não.

Theo nhiều nghiên cứu y khoa, cân nặng không chỉ là một yếu tố nguy cơ độc lập mà còn ảnh hưởng thông qua các bệnh lý liên quan. Mời bạn đọc cùng phòng khám gia đình Việt Úc tìm hiểu chi tiết trong bài viết này nhé.

Mối quan hệ giữa cân nặng và đột quỵ

1. Tăng cân và nguy cơ đột quỵ

Cân nặng quá mức, bao gồm thừa cân và béo phì, là yếu tố nguy cơ hàng đầu của đột quỵ. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa:

• Thừa cân: Chỉ số BMI (Body Mass Index) từ 25 đến dưới 30.
• Béo phì: Chỉ số BMI từ 30 trở lên.

Cơ chế tác động của thừa cân, béo phì lên nguy cơ đột quỵ:

1. Tăng huyết áp (hypertension):
   Béo phì làm tăng sức cản ngoại biên và thể tích máu tuần hoàn, gây áp lực lên tim và mạch máu, dẫn đến tăng huyết áp – yếu tố nguy cơ chính của đột quỵ.
2. Rối loạn lipid máu:
   Thừa cân làm tăng cholesterol xấu (LDL) và triglyceride, đồng thời giảm cholesterol tốt (HDL). Sự mất cân bằng này làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, dẫn đến đột quỵ thiếu máu cục bộ.
3. Kháng insulin và tiểu đường tuýp 2:
   Béo phì làm giảm nhạy cảm của cơ thể với insulin, dẫn đến tiểu đường – một yếu tố làm tăng nguy cơ tổn thương mạch máu và đột quỵ.
4. Tình trạng viêm mãn tính:
   Mỡ thừa, đặc biệt ở vùng bụng, tiết ra các cytokine gây viêm, như interleukin-6 (IL-6) và TNF-alpha, góp phần vào tổn thương mạch máu não.
5. Rối loạn đông máu:
   Người thừa cân có nguy cơ cao bị tăng đông máu, dễ dẫn đến hình thành cục máu đông – nguyên nhân chính gây đột quỵ thiếu máu cục bộ.

2. Suy dinh dưỡng và đột quỵ

Ngược lại với béo phì, thiếu cân (BMI < 18.5) cũng có thể liên quan đến nguy cơ đột quỵ, dù ít phổ biến hơn.

Nguy cơ từ thiếu cân:

• Suy giảm khối lượng cơ: Thiếu cân làm giảm khả năng duy trì áp lực máu bình thường, tăng nguy cơ hạ huyết áp tư thế đứng – một tình trạng có thể dẫn đến đột quỵ do thiếu máu não tạm thời.
• Thiếu dinh dưỡng: Cơ thể thiếu các vi chất dinh dưỡng quan trọng như sắt, vitamin B12 và folate, làm tăng nguy cơ thiếu máu và rối loạn mạch máu.
• Rối loạn nhịp tim: Thiếu cân, đặc biệt khi liên quan đến rối loạn ăn uống, làm tăng nguy cơ loạn nhịp tim – một yếu tố có thể gây đột quỵ do cục máu đông.

Tầm quan trọng của việc duy trì cân nặng để kiểm soát đột quỵ

Giảm trọng lượng có thể cải thiện sức khỏe của bạn ở nhiều khía cạnh. Chỉ giảm từ 5-10 phần trăm trọng lượng hiện tại, bạn có thể cảm nhận thấy sự khác biệt về các cơ trên cơ thể.

Lợi ích bổ sung bao gồm: tăng năng lượng, giảm lượng cholesterol, hạ huyết áp, ít áp lực trên các khớp xương, giảm nguy cơ đột tử do bệnh tim hoặc đột quỵ, ngăn ngừa bệnh tiểu đường loại 2, cải thiện mức độ đường trong máu của bạn.

Một số cách để bạn kiểm soát cân nặng hợp lý

• Duy trì huyết áp ổn định: Cân nặng khỏe mạnh giúp giảm áp lực lên tim và mạch máu.
• Cải thiện chuyển hóa lipid: Giữ cân nặng lý tưởng giúp giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt, bảo vệ mạch máu não.
• Giảm viêm: Khối lượng mỡ giảm đồng nghĩa với việc giảm tình trạng viêm mãn tính và các cytokine gây viêm.
• Ổn định đường huyết: Cân nặng hợp lý cải thiện độ nhạy insulin, giảm nguy cơ tiểu đường.
• Giữ một trọng lượng khỏe mạnh làm giảm nguy cơ của nhiều bệnh, bao gồm đột quỵ.
• Bạn càng thừa cân nhiều thì nguy cơ mắc bệnh đột quỵ và bệnh tim mạch càng lớn hơn

Chúng tôi có chia sẻ rất chi tiết về chủ đề cholesterol cao kiêng ăn gì bạn đọc có thể tham khảo thêm để duy trì huyết áp ổn định.

Kết luận

Cân nặng có mối quan hệ mật thiết với nguy cơ đột quỵ. Béo phì làm tăng đáng kể nguy cơ thông qua các yếu tố như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, và tiểu đường, trong khi thiếu cân cũng có những tác động tiêu cực riêng. Duy trì cân nặng lý tưởng thông qua chế độ ăn uống lành mạnh, vận động và kiểm tra sức khỏe định kỳ là chìa khóa quan trọng để giảm nguy cơ đột quỵ và bảo vệ sức khỏe não bộ.

Hiện nay tại phòng khám gia đình Việt Úc chúng tôi cung cấp dịch vụ bác sĩ gia đình có thể đến tại nhà tư vấn và xây dựng kế hoạch kiểm soát cân nặng phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân