Lưỡi xuất hiện các đốm đỏ cảnh báo bệnh gì

Lưỡi là một cơ quan quan trọng trong cơ thể, không chỉ đảm nhiệm chức năng vị giác mà còn phản ánh sức khỏe tổng thể. Sự xuất hiện các đốm đỏ trên lưỡi có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý, từ nhẹ đến nghiêm trọng. Dưới góc nhìn y khoa, hãy cùng phân tích các nguyên nhân và cách xử trí.

Nguyên nhân khiến lưỡi có các đốm đỏ xuất hiện

Lưỡi khỏe mạnh thường có màu hồng nhạt hay hồng đậm, thon dài và mềm mại. Bề mặt của lưỡi, nhất là mặt trên và hai bên lưỡi được bao phủ bằng một lớp màu trắng mỏng với khoảng 5000 gai nhỏ (còn được gọi là nhú). Đây cũng là nơi có rất nhiều tế bào thần kinh để có thể phát thông tin đến não một cách nhanh chóng nhất. 

Tình trạng lưỡi có đốm đỏ có thể do rất nhiều nguyên nhân khác nhau, dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến nhất mời bạn đọc cùng phòng khám gia đình Việt Úc tìm hiểu

1.1. Viêm lưỡi di căn

Viêm lưỡi di căn là tình trạng lưỡi xuất hiện các các đốm đỏ, ranh giới không đều, có thể lan rộng và thay đổi vị trí.

+ Nguyên nhân: Hiện tượng viêm xảy ra ở các nhú lưỡi, nguyên nhân chưa được xác định rõ nhưng liên quan đến yếu tố di truyền, căng thẳng, hoặc phản ứng miễn dịch.

Với viêm lưỡi di căn thì mức độ nguy hiểm. không nghiêm trọng nhưng gây khó chịu.

1.2. Bị dị ứng hoặc kích ứng

Dị ứng hoặc kích ứng ở lưỡi rất phổ biến, có thể do các nguyên nhân chủ quan mang đến và chỉ mang tính chất tạm thời, lưỡi có thể xuất hiện các đốm đỏ li ti những sẽ nhanh hết

+ Triệu chứng: Đốm đỏ xuất hiện sau khi ăn thực phẩm cay nóng, uống rượu, hút thuốc, hoặc sử dụng nước súc miệng có hóa chất mạnh.

Nguyên nhân: Phản ứng của niêm mạc lưỡi với chất kích thích.

+ Mức độ nguy hiểm: Thường là tạm thời, không nguy hiểm.

1.3. Thiếu vitamin và khoáng chất

Việc thiếu vitamin hay các thành phần khoáng chất cũng khiến lưỡi có thể xuất hiện các đốm đỏ li ti

+ Triệu chứng: Đốm đỏ kèm theo cảm giác đau rát, lưỡi bóng nhẵn.

+ Nguyên nhân: Thiếu vitamin B12, sắt hoặc acid folic, dẫn đến viêm và teo các nhú lưỡi.

+ Mức độ nguy hiểm: Cần bổ sung kịp thời để tránh các biến chứng nghiêm trọng hơn.

1.4 Nhiễm trùng nấm

Đây là một tình trạng rất hay gặp ở lưỡi (kể cả người lớn và trẻ em) nhiễm trùng nấm rất dễ nhận thấy bằng mắt thường

+ Triệu chứng: Đốm đỏ kèm theo mảng trắng, cảm giác đau hoặc rát.

+ Nguyên nhân: Nhiễm nấm Candida, thường gặp ở người suy giảm miễn dịch, sử dụng kháng sinh kéo dài hoặc mắc bệnh tiểu đường.

+ Mức độ nguy hiểm: Nếu không điều trị, nhiễm trùng có thể lan rộng.

1.5 Nhiễm virus (Herpes hoặc HPV)

• Triệu chứng: Các đốm đỏ, đau, có thể xuất hiện mụn nước hoặc loét.
• Nguyên nhân: Virus herpes simplex (HSV) hoặc virus papilloma ở người (HPV).
• Mức độ nguy hiểm: Cần điều trị để kiểm soát triệu chứng và tránh lây lan.

1.6 Bệnh lý ung thư

Tương đối ít gặp nhưng cũng phải kể đến là việc đốm lưỡi xuất hiện các đốm đỏ có thể là dấu hiệu cho thấy/cảnh báo bệnh lý về ung thư

• Triệu chứng: Đốm đỏ không biến mất sau vài tuần, có thể kèm đau, sưng hoặc chảy máu.
• Nguyên nhân: Biến đổi ác tính trong tế bào niêm mạc lưỡi, thường do hút thuốc, uống rượu nhiều, hoặc nhiễm virus HPV.
• Mức độ nguy hiểm: Đây là dấu hiệu sớm của ung thư lưỡi, cần khám và sinh thiết ngay lập tức.

Các yếu tố nguy cơ cảnh báo các bệnh về lưỡi

1. Lưỡi màu đỏ sẫm: Lưỡi đỏ sậm có thể là dấu hiệu của thiếu vitamin B12, thiếu folic acid hoặc các vấn đề về tim mạch. Đặc biệt, lưỡi đỏ có thể là triệu chứng của bệnh viêm lưỡi di căn (geographic tongue) hoặc viêm lưỡi mạn tính.

2. Lưỡi phù lớp tắng: Lưỡi phủ lớp trắng có thể do nhiễm nấm Candida (nấm miệng), viêm lưỡi, hoặc viêm họng. Đôi khi, lưỡi trắng cũng có thể do vệ sinh răng miệng kém. Nhiễm trùng nấm miệng hoặc các vấn đề về hệ tiêu hóa, như trào ngược dạ dày thực quản (GERD).

3. Lưỡi phình to hơn bình thường: Lưỡi phình to có thể liên quan đến rối loạn tuyến giáp (như bệnh bướu cổ), thiếu vitamin B12 hoặc các bệnh lý thần kinh.

4. Lưỡi có đốm đỏ: xuất trên lưỡi có thể xuất hiện do viêm lưỡi di căn, nhiễm trùng nấm (Candida), viêm lưỡi hoặc các bệnh nhiễm trùng khác như bệnh giang mai. Đây Có thể là dấu hiệu của các bệnh viêm hoặc nhiễm trùng nghiêm trọng, cần được kiểm tra và điều trị kịp thời.

5. Lưỡi có vết loét: Vết loét trên lưỡi có thể do viêm loét miệng, áp-tơ (aphthous ulcers), hoặc một số bệnh lý như viêm dạ dày, bệnh Crohn, hoặc bệnh lao. Loét miệng có thể liên quan đến các bệnh tiêu hóa hoặc bệnh lý miễn dịch, và nếu loét kéo dài, có thể là dấu hiệu của ung thư miệng.

6. Lưỡi xuất hiện vết nứt: nguyên nhân lưỡi nứt hoặc có vết rạn thường liên quan đến viêm lưỡi hoặc các vấn đề dinh dưỡng như thiếu vitamin B. Có thể do thiếu hụt dinh dưỡng hoặc khoáng chất mà chúng tôi có đề cập ở trên

7. Lưỡi có vết bầm tím: Các vết bầm tím trên lưỡi có thể là dấu hiệu của chấn thương, rối loạn đông máu, hoặc bệnh lý về huyết áp. Các vấn đề liên quan đến đông máu, có thể do sử dụng thuốc chống đông hoặc các bệnh về tiểu cầu.

Một số biện pháp phòng ngừa các bệnh về lưỡi

• Đánh răng thường xuyên: Giúp lưỡi, khoang miệng và răng luôn sạch sẽ, ngăn ngừa các bệnh lý về miệng và lưỡi.
• Hạn chế bia rượu: Tránh uống bia rượu để giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến lưỡi và miệng.
• Bỏ thuốc lá: Loại bỏ thói quen hút thuốc để bảo vệ sức khỏe của lưỡi và khoang miệng, vì thuốc lá là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng.
• Tập thể dục đều đặn: Việc tập thể dục thường xuyên giúp nâng cao sức đề kháng của cơ thể, từ đó phòng tránh được nhiều loại bệnh, bao gồm các bệnh về lưỡi.
• Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh: Nên ưu tiên các loại rau củ quả tươi, sạch, có nguồn gốc rõ ràng. Hạn chế chiên nướng thực phẩm, thay vào đó nên hấp hoặc luộc để bảo toàn dưỡng chất và tránh gây hại cho sức khỏe.
• Quan hệ tình dục an toàn: Khi quan hệ bằng đường miệng, nguy cơ nhiễm vi khuẩn HPV và các vấn đề về lưỡi tăng lên. Do đó, việc thực hiện quan hệ tình dục an toàn rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe lưỡi.
• Khám răng miệng định kỳ: Việc kiểm tra răng miệng mỗi 6 tháng một lần giúp phát hiện sớm các vấn đề về sức khỏe miệng và lưỡi, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Kết luận

Hi vọng các kiến thức trên mà đội ngũ chuyên môn của phòng khám gia đình Việt Úc cung cấp sẽ giải đáp thắc mắc phần nào của các bạn liên quan đến chủ đề “đốm đỏ xuất hiện trên lưỡi”.

Có thể đơn giản chỉ là các dấu hiệu tạm thời nhưng cũng có thể cảnh báo các bệnh lý liên quan nên tốt nhất chúng ta không nên chủ quan. Ông bà ta đã có câu “phòng bệnh hơn chữa bệnh” khi xuất hiện các đốm đỏ mà không hết thì tốt nhất bạn nên tìm đến các bác sĩ gần nhất để được tư vấn và chữa bệnh.

Quý khách hàng có thể đặt lịch dịch vụ bác sĩ gia đình có thể đến khám bệnh và chữa bệnh tại nhà ở khu vực TPHCM  qua đường dây nóng của Việt Úc.