Nếu như bạn đang bị ung thư, có thể bạn sẽ có những thắc mắc về mức độ trầm trọng của căn bệnh và cơ hội sống của chính mình. Dự báo về diễn biến của bệnh được gọi là tiên lượng. Thật khó để hiểu hết tiên lượng có ý nghĩa như thế nào và bàn luận về nó, ngay cả đối với các bác sỹ.
Là một trong những phòng khám chuyên cung cấp dịch vụ chăm sóc bệnh nhân ung thư tại nhà với hơn 10 năm kinh nghiệm – trong bài viết này phòng khám gia đình Việt Úc có thể giúp bạn hiểu đúng về tiên lượng trong ung thư.
Hiểu đúng về tiên lượng ung thư
1. Tiên lượng ung thư là gì ?
Tiên lượng ung thư là dự đoán về sự tiến triển của bệnh ung thư và khả năng hồi phục của bệnh nhân. Tiên lượng bao gồm nhiều yếu tố khác nhau và có thể giúp xác định các phương án điều trị tốt nhất cho bệnh nhân. Dưới đây là một số yếu tố chính ảnh hưởng đến tiên lượng ung thư.
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến tiên lượng ung thư
Các yếu tố ảnh hưởng đến tiên lượng ung thư bao gồm:
Loại và vị trí ung thư: Mỗi loại ung thư có tốc độ phát triển và khả năng lan rộng khác nhau. Một số loại ung thư có tiên lượng tốt hơn so với các loại khác.
Giai đoạn ung thư: là yếu tố liên quan đến kích thước của khối u và liệu nó đã lan rộng đến các bộ phận khác của cơ thể hay chưa
Cấp độ ung thư: là yếu tố liên quan đến mức độ bất thường của tế bào ung thư dưới kính hiển vi. Cấp độ ung thư là đầu mối để xác định xem căn bệnh phát triển và lan rộng nhanh như thế nào.
Tình trạng di căn: Nếu ung thư đã di căn (lan ra các phần khác của cơ thể), tiên lượng thường sẽ xấu hơn.
Tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân: Sức khỏe tổng thể của bệnh nhân, bao gồm các bệnh lý khác và khả năng chịu đựng các phương pháp điều trị như hóa trị và xạ trị, ảnh hưởng đến tiên lượng.
Yếu tố sinh học và di truyền: Một số yếu tố sinh học và di truyền có thể ảnh hưởng đến tiên lượng, bao gồm các đột biến gen và biểu hiện của các dấu ấn sinh học cụ thể.
3. Quyết định tiên lượng tuỳ thuộc ở bạn
Khi mắc bệnh ung thư, bạn và người thân sẽ phải đối mặt với nhiều thắc mắc. Hiểu về bệnh và biết rõ những gì sẽ đến giúp bạn và người thân đi đến các quyết định. Một số các quyết định có thể là:
- Phương pháp điều trị nào hiệu quả nhất
- Liệu bạn có muốn điều trị
- Cách chăm sóc bản thân tốt nhất và kiểm soát các tác dụng phụ khi điều trị
- Cách giải quyết các vấn đề tài chính và pháp lý.
Rất nhiều người muốn biết tiên lượng ung thư của chính mình. Khi hiểu hơn về nó, việc đối phó với căn bệnh sẽ dễ dàng hơn. Bạn có thể tham khảo bác sỹ về các chỉ số sống hay tự mình tìm kiếm thông tin. Có thể bạn sẽ cảm thấy các chỉ số khó hiểu, đáng sợ và nghĩ rằng chúng quá vô ích đối với bạn. Cần bao nhiêu thông tin? Điều này tùy thuộc vào chính bạn.
Tham khảo thêm: dịch vụ bác sĩ khám bệnh tại nhà của phòng khám Việt Úc
Nếu muốn tìm hiểu nhiều thông tin hơn thì bác sỹ, người hiểu rõ nhất tình trạng của bạn lúc này sẽ là người tốt nhất bạn có thể trao đổi về tiên lượng và giải thích ý nghĩa các chỉ số.
3. Hiểu rõ các chỉ số sau tiên lượng
Các bác sỹ có thể dự đoán hay tiên lượng bệnh bằng việc sử dụng các chỉ số mà các nhà nghiên cứu đã thu thập được trong nhiều năm từ những người có cùng một loại bệnh ung thư. Một số các chỉ số được sử dụng phổ biến nhất để dự đoán tiên lượng bệnh bao gồm:
a. Tỉ lệ sống đối với ung thư đặc hiệu
Là tỉ lệ % các bệnh nhân mắc các chứng ung thư chuyên biệt còn sống sau một khoảng thời gian sau khi được chẩn đoán bệnh. Khoảng thời gian này có thể là 1 năm, 2 năm và phổ biến nhất là 5 năm. Tỉ lệ sống của ung thư đặc hiệu còn được gọi là tỉ lệ sống đặc hiệu. Trong hầu hết các trường hợp, tỉ lệ này dựa trên các nguyên nhân tử vong được liệt kê trong các báo cáo y học.
b. Tỉ lệ sống tương đối
Là một phương pháp khác được sử dụng để dự báo tỉ lệ sống đối với ung thư đặc hiệu mà không sử dụng các thông tin về nguyên nhân tử vong. Đây là tỉ lệ % các bệnh nhân còn sống sau một khoảng thời gian chẩn đoán bệnh so sánh với người không mắc bệnh ung thư.
c. Tỉ lệ sống toàn bộ
Là % số người mắc các loại ung thư và giai đoạn ung thư đặc hiệu mà không chết vì bất cứ nguyên nhân nào trong suốt quá trình sau chẩn đoán.
d. Tỉ lệ sống không còn bệnh
Là tỉ lệ % các bệnh nhân không còn dấu hiệu của ung thư sau một thời gian điều trị. Các tên gọi khác của chỉ số này là tỉ lệ sống không xuất hiện trở lại hay tỉ lệ sống không tiến triển.
Vì các chỉ số đều dựa trên các nhóm lớn bệnh nhân nên không được sử dụng để dự báo chính xác điều gì chắc chắn sẽ xảy ra với chính bạn. Mọi cá nhân đều khác nhau. Các biện pháp điều trị và phản ứng của người bệnh cũng khác nhau rất nhiều. Phải mất đến một vài năm để thấy được lợi ích của các biện pháp điều trị mới và các con đường phát hiện ra ung thư. Chính vì thế, các chỉ số mà bác sỹ của bạn sử dụng để đưa ra tiên lượng có thể sẽ không dựa vào các biện pháp điều trị đang được sử dụng hiện nay.
Tuy nhiên, bác sỹ có thể thông báo rằng bạn có tiên lượng bệnh tốt nếu như các chỉ số cho thấy bạn phản ứng tốt với các biện pháp điều trị. Hoặc tiên lượng của bạn có thể xấu nếu việc kiểm soát ung thư gặp khó khăn.
Cho dù bác sỹ thông báo bất cứ điều gì, hãy nhớ rằng tiên lượng là sự phỏng đoán dựa trên kiến thức. Bác sỹ không thể chắc chắn hoàn toàn điều gì sẽ diễn ra với chính bạn.
4. Nếu bạn quyết định không điều trị
Nếu bạn quyết định không sử dụng các biện pháp điều trị thì bác sỹ, người hiểu rõ nhất tình trạng của bạn sẽ là người tốt nhất để trao đổi về tiên lượng bệnh.
Các chỉ số sống hầu hết được hình thành từ các nghiên cứu trong đó so sánh các phương pháp điều trị với nhau hơn là so sánh việc điều trị với không điều trị. Chính vì thế, bác sỹ của bạn sẽ không dễ dàng gì để đưa ra một tiên lượng chính xác.
5. Hiểu rõ giữa việc chữa khỏi và làm thuyên giảm
Chữa khỏi có nghĩa là không còn bất cứ dấu vết nào của ung thư sau khi điều trị và bệnh không tái diễn.
Làm thuyên giảm có nghĩa là dấu hiệu và các triệu chứng bệnh được giảm đi. Đối với trường hợp thuyên giảm hoàn toàn, tất cả các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh hoàn toàn biến mất.
Nếu bạn được làm thuyên giảm bệnh hoàn toàn từ 5 năm trở lên, vài bác sỹ có thể sẽ cho rằng bạn đã được chữa khỏi. Tuy nhiên, một số tế bào ung thư tồn tại trong cơ thể rất nhiều năm sau khi điều trị. Những tế bào này có thể khiến căn bệnh ung thư tái phát. Một số loại ung thư có thể quay trở lại trong vòng 5 năm sau khi điều trị. Vì lý do này, các bác sỹ không thể chắc chắn rằng bạn đã được chữa khỏi hoàn toàn. Điều họ có thể thông báo đó là không còn dấu hiệu của ung thư ở thời điểm hiện tại.
Vì ung thư có thể tái phát, bác sỹ sẽ theo dõi bạn trong nhiều năm và thực hiện các thí nghiệm để xem các dấu hiệu quay trở lại của căn bệnh này. Họ cũng sẽ nghiên cứu cả các dấu hiệu của tác dụng phụ đến muộn sau điều trị.
Kết luận
Hi vọng bài viết này sẽ giúp quý độc giả hiểu hơn về tiên lượng trong ung thư, các yếu tố ảnh hưởng và những điều cần lưu tâm.
Tiên lượng ung thư không phải là một dự đoán chắc chắn và có thể thay đổi theo thời gian, phụ thuộc vào nhiều yếu tố và sự tiến bộ trong điều trị. Bác sĩ thường sử dụng tiên lượng để giúp bệnh nhân và gia đình hiểu rõ hơn về bệnh tình và lựa chọn phương án điều trị phù hợp.
Phòng khám gia đình Việt Úc – Chăm sóc tại nhà Việt Úc, cung cấp dịch vụ bác sĩ gia đình khám bệnh tại nhà, điều dưỡng chăm sóc bệnh nhân ung thư tại nhà tại Hà Nội và Hồ Chí Minh. Nếu bạn có nhu cầu sử dụng các dịch vụ này hãy liên hệ với chúng tôi qua số hotline miễn phí: 1800 6896 ( Hà Nội) hoặc 1800 6894 ( Hồ Chí Minh)
Nếu Quý khách có thắc mắc hoặc nhu cầu sử dụng dịch vụ chăm sóc người bệnh ung thư tại nhà, Quý khách vui lòng liên hệ:
HOTLINE HÀ NỘI: 1800 6896
HOTLINE HỒ CHÍ MINH: 1800 6894
(Dịch bởi PHÒNG KHÁM GIA ĐÌNH VIỆT ÚC – Theo National Cancer Institude)
NHẬN TƯ VẤN MIỄN PHÍ
Nhận ngay tư vấn miễn phí từ đội ngũ chuyên viên của phòng khám gia đình Việt Úc.