Chăm sóc giảm nhẹ là một phương pháp tiếp cận toàn diện nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh và gia đình họ khi đối mặt với những căn bệnh hiểm nghèo, đe dọa tính mạng. Mục tiêu chính không phải là chữa khỏi bệnh mà là phòng ngừa và giảm bớt các triệu chứng gây đau đớn về thể chất, giải tỏa gánh nặng tâm lý, tinh thần và hỗ trợ người bệnh sống những ngày tháng còn lại một cách ý nghĩa và thoải mái nhất.
Trong hành trình này, vai trò của người thân là vô cùng quan trọng. Sự quan tâm, thấu hiểu và chăm sóc đúng cách từ gia đình không chỉ mang lại sự an ủi to lớn cho người bệnh mà còn là một phần không thể thiếu của quá trình điều trị, đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa đội ngũ y tế và gia đình. Tuy nhiên, gia đình cũng phải đối mặt với nhiều gánh nặng về cảm xúc và tổ chức.
Những điều người thân cần làm cho người bệnh đang được chăm sóc giảm nhẹ
Chăm sóc thể chất là ưu tiên hàng đầu trong chăm sóc giảm nhẹ, bởi khi các triệu chứng được kiểm soát tốt, người bệnh mới có thể tập trung vào những khía cạnh khác của cuộc sống. Đây thường là nhiệm vụ gây ra gánh nặng thể chất đáng kể cho người chăm sóc , đặc biệt là những người lớn tuổi.
Kiểm soát đau và các triệu chứng khác

Đau đớn là triệu chứng phổ biến và gây sợ hãi nhất. Việc kiểm soát cơn đau hiệu quả là vô cùng quan trọng. Người chăm sóc cần phối hợp chặt chẽ với đội ngũ y tế để đảm bảo người bệnh được dùng thuốc giảm đau đúng liều, đúng giờ theo chỉ định.
Ngoài dùng thuốc ra, còn có một số các biện pháp không dùng thuốc cũng mang lại hiệu quả đáng kể như:
- Thay đổi tư thế: Giúp người bệnh tìm được tư thế nằm hoặc ngồi thoải mái nhất, sử dụng gối để nâng đỡ các bộ phận cơ thể bị đau mỏi.
- Massage nhẹ nhàng: Xoa bóp lưng, tay, chân có thể giúp thư giãn cơ bắp và giảm đau.
- Chườm ấm hoặc lạnh: Tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau, chườm ấm có thể giúp giảm co thắt, trong khi chườm lạnh có thể làm dịu sưng viêm.
- Kỹ thuật thư giãn và thở sâu: Các bài tập như yoga đã được chứng minh là giúp giảm cường độ của cơn đau và căng thẳng tâm lý. Hướng dẫn người bệnh hít thở chậm, sâu có thể giúp cơ thể thư giãn và giảm bớt cảm giác khó chịu.
- Liệu pháp tâm lý hoặc trò chuyện: Việc tham gia các buổi trị liệu tâm lý hoặc đơn giản là có những cuộc trò chuyện cởi mở để bình thường hóa cảm xúc có thể giúp bệnh nhân giảm bớt nỗi đau và cải thiện sức khỏe tinh thần.
- Hỗ trợ tinh thần: Tùy theo niềm tin của người bệnh, việc tạo điều kiện cho họ thực hành các hoạt động tâm linh có thể trở thành một nguồn hy vọng, sự chấp nhận và bình yên, giúp họ đối mặt với đau đớn tốt hơn.
Bên cạnh đau, các triệu chứng khác như khó thở, buồn nôn, mệt mỏi và mất ngủ cũng cần được theo dõi sát sao. Việc áp dụng các biện pháp đơn giản như làm thoáng phòng, tạo không gian yên tĩnh và báo cáo kịp thời mọi thay đổi cho đội ngũ y tế sẽ giúp kiểm soát toàn diện các triệu chứng này.
Vệ sinh cá nhân và chăm sóc da
Duy trì vệ sinh cá nhân giúp người bệnh cảm thấy sạch sẽ, được tôn trọng và thoải mái. Việc tắm gội, vệ sinh răng miệng, thay quần áo và ga trải giường sạch sẽ là những công việc hỗ trợ thể chất thiết yếu. Đối với những người bệnh nằm lâu một chỗ, chăm sóc da là cực kỳ quan trọng để phòng ngừa loét do tì đè. Cần thường xuyên thay đổi tư thế cho người bệnh (khoảng 2 giờ một lần), giữ cho da luôn khô ráo và sạch sẽ, đồng thời kiểm tra các vùng da dễ bị tì đè như lưng, xương cụt, gót chân.
Tạo không gian nghỉ ngơi yên tĩnh và an toàn
Môi trường xung quanh có ảnh hưởng lớn đến tâm trạng của người bệnh. Một căn phòng sạch sẽ, thoáng đãng, đủ ánh sáng tự nhiên và yên tĩnh sẽ giúp họ cảm thấy dễ chịu hơn. Tránh để phòng quá tối tăm có thể gây cảm giác sợ hãi. Người chăm sóc cũng nên đảm bảo không gian an toàn, loại bỏ các vật cản trên lối đi để tránh nguy cơ té ngã.
Chế độ ăn uống phù hợp

Việc cho ăn là một trong những nhiệm vụ chăm sóc thể chất hàng ngày. Thức ăn nên được chế biến ở dạng lỏng, mềm, dễ tiêu hóa như cháo, súp, canh. Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày (5-6 bữa nhỏ thay vì 3 bữa chính) có thể giúp người bệnh hấp thu tốt hơn và giảm cảm giác đầy bụng. Tránh các món ăn nhiều dầu mỡ, chiên xào hoặc có mùi vị quá nồng.
Đối với người bệnh thường xuyên bị nôn, cần báo cho bác sĩ để có biện pháp can thiệp, chẳng hạn như dùng thuốc chống nôn trước bữa ăn. Quan trọng là phải hiểu rằng việc chán ăn là một phần tự nhiên của quá trình bệnh tật, và người chăm sóc không nên tạo áp lực tâm lý cho người bệnh về việc phải ăn uống.
Đảm bảo đủ nước
Cung cấp đủ nước là rất cần thiết để tránh mất nước, có thể gây ra mệt mỏi, lú lẫn. Nếu người bệnh không thể uống nhiều, hãy thử cho họ uống từng ngụm nhỏ nước lọc, nước trái cây, hoặc ăn các loại trái cây mọng nước.
Lắng nghe và trò chuyện
Điều quan trọng nhất mà người chăm sóc có thể làm là dành thời gian ở bên cạnh, lắng nghe một cách chân thành và không phán xét. Đôi khi, người bệnh không cần lời khuyên mà chỉ cần một người sẵn sàng lắng nghe họ chia sẻ những nỗi sợ hãi, những điều hối tiếc hay những mong muốn cuối cùng. Việc phải chứng kiến người thân đau đớn là một nguồn gây căng thẳng lớn cho người chăm sóc, nhưng sự hiện diện và lắng nghe của họ lại là liều thuốc tinh thần vô giá cho người bệnh.
Tôn trọng mong muốn của người bệnh
Luôn tôn trọng quyền tự quyết của người bệnh trong mọi quyết định liên quan đến việc chăm sóc. Hãy hỏi ý kiến của họ về mọi việc, từ việc ăn món gì, mặc quần áo nào, cho đến những quyết định lớn hơn về điều trị. Việc được tham gia vào quá trình ra quyết định giúp họ cảm thấy vẫn còn kiểm soát được cuộc sống của mình và cảm thấy được tôn trọng.
Khuyến khích các hoạt động yêu thích
Alt text: Người phụ nữ lớn tuổi và người thân cùng nhau đọc sách trên ghế sofa.
Caption: Những niềm vui nhỏ nhưng mang lại ý nghĩa cuộc sống lớn cho người bệnh.
Trong chừng mực sức khỏe cho phép, hãy khuyến khích người bệnh duy trì những sở thích và hoạt động mà họ yêu mến. Đó có thể là nghe một bản nhạc, xem một bộ phim, đọc sách, hoặc đơn giản là ngồi bên cửa sổ ngắm nhìn khung cảnh bên ngoài. Những hoạt động này giúp họ phân tán sự chú ý khỏi cơn đau và mang lại những khoảnh khắc vui vẻ, ý nghĩa, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống.
Kết nối với gia đình và bạn bè
Sự hiện diện của những người thân yêu là nguồn động viên to lớn. Hãy giúp người bệnh kết nối với gia đình, bạn bè qua các cuộc thăm hỏi trực tiếp, gọi điện thoại hoặc video. Tuy nhiên, cũng cần sắp xếp các cuộc thăm viếng một cách hợp lý để tránh làm người bệnh mệt mỏi. Sự hỗ trợ từ các thành viên khác trong gia đình cũng giúp giảm bớt cảm giác cô đơn và kiệt sức cho người chăm sóc chính.

Hỗ trợ giải quyết các vấn đề thực tế
Ngoài chăm sóc trực tiếp, người thân còn có thể hỗ trợ người bệnh bằng cách giải quyết các vấn đề thực tế như quản lý tài chính, giấy tờ bảo hiểm, hoặc các công việc hành chính khác. Gánh nặng tài chính và sự bất ổn là mối lo ngại thường trực của nhiều gia đình có người bệnh nặng. Việc chủ động xử lý những vấn đề này giúp người bệnh an tâm hơn và giảm bớt gánh nặng tổ chức cho toàn bộ gia đình.
Đáp ứng nhu cầu tâm linh
Tâm linh là một khía cạnh quan trọng giúp bệnh nhân và gia đình đối mặt với đau khổ, bệnh tật và cái chết cận kề. Nó không chỉ giới hạn ở tôn giáo mà còn là việc tìm kiếm ý nghĩa, mục đích sống và sự bình yên trong tâm hồn.
Người chăm sóc cần tôn trọng niềm tin của người bệnh. Nếu họ có mong muốn, hãy giúp họ thực hiện các nghi lễ tôn giáo hoặc mời các vị chức sắc tôn giáo đến thăm và trò chuyện. Nhiều nghiên cứu cho thấy bệnh nhân mong muốn các bác sĩ quan tâm đến nhu cầu tâm linh của họ. Hỗ trợ tâm linh giúp người bệnh và gia đình xử lý những cảm xúc khó khăn và chấp nhận thực tại.
Chăm sóc sức khỏe của chính người chăm sóc
Một điều cực kỳ quan trọng nhưng thường bị bỏ qua là người chăm sóc phải ưu tiên sức khỏe thể chất và tinh thần của chính mình. Tình trạng kiệt sức, căng thẳng kéo dài không chỉ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người chăm sóc mà còn có thể làm giảm chất lượng chăm sóc dành cho người bệnh. Việc nghỉ ngơi hợp lý, tìm kiếm sự chia sẻ từ những người thân khác hoặc các dịch vụ hỗ trợ là điều cần thiết để duy trì năng lượng và sự ổn định về mặt cảm xúc, từ đó có thể chăm sóc người bệnh tốt hơn.
Gặp khó khăn trong việc chăm sóc người bệnh? Gọi ngay dịch vụ điều dưỡng tại nhà của Phòng khám gia đình Việt Úc
Hiểu được những khó khăn và gánh nặng mà gia đình phải đối mặt khi chăm sóc người bệnh nặng tại nhà, Phòng khám gia đình Việt Úc đã triển khai các dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ và điều dưỡng chuyên nghiệp ngay tại ngôi nhà của bạn, giúp người bệnh được sống trong môi trường quen thuộc và an yên bên cạnh người thân.

Với đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng viên giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản, Phòng khám gia đình Việt Úc cam kết mang đến sự chăm sóc toàn diện và nhân văn, tập trung vào việc nâng cao chất lượng sống cho người bệnh. Các dịch vụ được thiết kế để giảm bớt đau đớn và các triệu chứng khó chịu, đồng thời hỗ trợ về mặt tâm lý cho cả bệnh nhân và gia đình, qua đó san sẻ gánh nặng và mang lại sự an tâm cho người thân trong suốt quá trình chăm sóc.
Để được tư vấn miễn phí và tìm hiểu thêm về các gói dịch vụ phù hợp, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua Hotline 1800 6894 tại TP.HCM hoặc thông qua website.



NHẬN TƯ VẤN MIỄN PHÍ
Nhận ngay tư vấn miễn phí từ đội ngũ chuyên viên của phòng khám gia đình Việt Úc.